بررسی فرایندهای اجتماعی آلودگی محیط‌زیست و فعالیت‌های کشاورزی (تحلیلی بر عادی‌سازی پیامدهای مواد شیمیایی در کشاورزی)

نوع مقاله : مقاله پژوهشی

نویسندگان

1 دانش آموخته دکترای جامعه شناسی و عضو هسته پژوهشی توسعه و محیط زیست،دانشگاه مازندران، بابلسر،ایران.

2 دانشیار گروه جامعه شناسی، دانشکده علوم اجتماعی، دانشگاه تهران، ایران.

10.22080/jsn.2024.4945

چکیده

پس از فروپاشی نظام سنتی کشاورزی، در کنار شیوه‌ی سنتی زراعت شیوه‌ای مبتنی بر تولید برای کسب سود شکل گرفت که تولید بیشتر و سود بیشتر، از اهداف این نوع تولید است. مطالعه ی حاضر درصدد پاسخ گویی به این سؤال است که شیمیایی شدن کشاورزی استان مازندران چگونه برساخت می شود؟ در پژوهش حاضر، از روش ترکیبی و استراتژی پس کاوی استفاده‌شده که یافته های آن نشان می دهد از سال 1389 تا 1398، میانگین نیترات موجود در آبخوان ها و رودها به ترتیب از 2/3 به 5/21میلی‌گرمم و از 7/4 به 5/8میلی‌گرمم، رسیده است که نشان‌دهنده‌ی افزایش نفوذ مواد شیمیایی(عموماً کودها و سموم شیمیایی کشاورزی) در منابع آبی مازندران است. اشنایبرگ در نظریه ی چرخه ی تولید، از مکانیسم های پنهانی خبر می دهد که تخریب منابع را توجیه می کنند. نتایج ضمن تائید نظریه ی اشنایبرگ، مکانیسم های پنهان توجیه مصرف کودهای شیمیایی در کشاورزی را می شناساند؛ ازجمله این‌که در ارائه اطلاعات مربوط به مواد شیمیایی، اطلاعات مرتبط با میزان ماندگاری و نفوذ سموم و کودهای شیمیایی در آب، هوا و خاک، همچنین، اطلاعات مربوط به تغییرات شیمیایی این مواد در ترکیب با آب، تعمداً پنهان می شود.

کلیدواژه‌ها


عنوان مقاله [English]

Investigating the social processes of environmental pollution and agricultural activities (An analysis of the normalization of the consequences of chemical substances in agriculture)

نویسندگان [English]

  • mohaddethe taherpourmansour 1
  • Abdol Hosein Kalantari 2
1 PhD in Sociology & Member of Research Group of Development and Environment of Mazandaran University, Babolsar, Iran.
2 Associate professor of Sociology, Department of Sociology, Tehran University, Tehran, Iran.
چکیده [English]

After the collapse of the traditional agricultural system, along with the traditional method of agriculture, a method based on production was formed to earn profit, which is one of the goals of this type of production. The present study tries to answer the question, how is the chemicalization of agriculture in Mazandaran province? In the current research, a combined method and post-exploration strategy were used, the results of which show that from 2009 to 2018, the average nitrate in aquifers and rivers was from 3.2 to 21.5 microsiemens, respectively. per second and it has reached from 4.7 to 8.5 microsiemens per second, which indicates the increase in penetration of chemicals (generally fertilizers and agricultural chemicals) in the water resources of Mazandaran. In the production treadmill theory, Schneiberg informs about hidden mechanisms that justify the destruction of resources. The results, while confirming Schneiberg's theory, recognize the hidden mechanisms of justifying the use of chemical fertilizers in agriculture; Including the fact that in providing information related to chemicals, information related to the persistence and penetration of poisons and chemical fertilizers in water, air, and soil, as well as information related to the chemical changes of these materials in combination with water, is intentionally hidden.

کلیدواژه‌ها [English]

  • Socialization processes
  • Chemicalization
  • Agriculture pollution
  • Treadmill theory
  • Depletion of resources